W dniach 25-26 marca 2015 roku w Dąbrowie Górniczej odbył się I Światowy Kongres Klastrów - Cluster World Congress. Hasło przewodnie pierwszej edycji wydarzenia brzmiało: XXI wiek - stuleciem rozwoju gospodarki przez rozwój idei klasteringu. Podczas kongresu wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego Kazimierz Barczyk moderował panele poświęcone roli samorządów w klastrach.



W nowej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 Unia Europejska bardzo mocno wspiera rozwój klastrów, które ze względu na swoją naturę mają ważną rolę do odegrania w gospodarce. Zainteresowanie tematyką klastrów w Polsce w ostatnich latach sukcesywnie wzrasta, dzięki dostrzeżeniu możliwości osiągnięcia znaczących korzyści z uczestnictwa w tych strukturach. Klastry stają się coraz bardziej docenianym czynnikiem w kształtowaniu innowacyjności i konkurencyjności, stanowiąc motory rozwoju gospodarczego. Cluster World Congress jest światowej rangi wydarzeniem, którego celem jest stworzenie platformy komunikacyjnej dla polskich i zagranicznych klastrów oraz internalizacja klastrów, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości łączenia ich potencjałów, w celu usprawnienia gospodarki lokalnej, krajowej i globalnej.

W I Światowym Kongresie Klastrów wzięły udział klastry ze wszystkich kontynentów, reprezentanci 83 ambasad, przedstawiciele Komisji Europejskiej, wysocy urzędnicy państwowi, przedstawiciele instytucji naukowych, przedsiębiorcy oraz wielu światowej sławy ekspertów z zakresu klasteringu.

Panel poświęcony współpracy samorządów z klastrami, moderowany przez wiceprzewodniczącego Sejmiku Kazimierza Barczyka dotyczył przede wszystkim wyjaśnieniu kwestii pomocy udzielanej przez samorządy w rozwijaniu klastrów oraz omówieniu sposobów zachęcania przez samorządy do ich tworzenia. Spotkanie wzbogaciły wypowiedzi praktyków z Polski i zagranicy, tworzących klastry oraz przekazane przez nich liczne doświadczenia ze współpracy z uczelniami, naukowcami, przedsiębiorcami, samorządami, urzędnikami a nawet bankami.

Kazimierz Barczyk przypomniał, że dziedziny kluczowe dla rozwoju naszego regionu (tzw. inteligentna specjalizacja), w których mogą być szczególnie wspierane klastry zostały określone w Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Małopolskiego 2014-2020 i należą do nich: nauki o życiu (life sciences), energia zrównoważona, technologie informacyjne i komunikacyjne, chemia, produkcja metali i wyrobów metalowych oraz wyrobów z mineralnych surowców niemetalicznych, elektrotechnika i przemysł maszynowy, oraz przemysły kreatywne i czasu wolnego. Proces wyboru inteligentnych specjalizacji dla Małopolski trwał od 2010 roku, kiedy w wyniku zakrojonych na szeroką skalę badań prognozujących opracowano perspektywę rozwoju technologicznego regionu do roku 2020, wskazując jednocześnie najważniejszych 10 technologii. Kolejne 3 lata to szereg konsultacji wyników badań, prowadzenie kolejnych badań i analiz z udziałem przedsiębiorców i środowisk naukowych. Ostatecznie, w ich wyniku, na początku 2014 roku zostało wybrane 7 regionalnych specjalizacji, które zostały wpisane do Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Małopolskiego 2014-2020. Głównym założeniem strategii jest ukierunkowanie interwencji na obszary o największym potencjale rozwoju, mające decydujące znaczenie dla wzmacniania pozycji konkurencyjnej regionu. Rozwijanie inteligentnej specjalizacji wymaga wdrożenia systemu zachęt dla zwiększenia innowacyjności przedsiębiorstw, rozszerzenia ich współpracy z sektorem nauki oraz profesjonalizacji otoczenia biznesu. Służyć temu będą m.in. wspomniane środki z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. W procesie wyboru projektów przewiduje się zastosowanie preferencji dla interwencji w obszarach specjalizacji regionalnej.

W naszym regionie powstała również unikatowa inicjatywa dotycząca klastrów - Forum Klastrów Małopolskich. Jest to formalna, niezależna grupa konsultacyjna i opiniotwórcza, powołana z inicjatywy klastrów działających w Małopolsce. Forum aktywnie uczestniczy w tworzeniu i realizacji regionalnej polityki klastrowej i w ten sposób przyczynia się do zwiększenia oddziaływania klastrów na gospodarkę regionu. Jego celem jest przede wszystkim rozwijanie innowacyjności i przedsiębiorczości poprzez interdyscyplinarną i międzysektorową współpracę, w tym poprzez działania w ramach wspólnych projektów, współpraca i koordynowanie działań w celu lepszego, zgodnego z interesami klastrów wykorzystywania dostępnych zasobów i funduszy dedykowanych rozwojowi przedsiębiorczości i innowacyjności, podnoszenie jakości zarządzania klastrami oraz systematyczna weryfikacja inicjatyw klastrowych poprzez benchmarking i promowanie dobrych praktyk oraz integrowanie i koordynowanie działań w ramach Regionalnej Strategii Innowacyjności, w tym wspólne realizowanie założeń i celów odnoszących się do ?inteligentnych specjalizacji? regionu.

Wiceprzewodniczący nadmienił również, że dla przykładu Województwo Małopolskie jest członkiem Klastra Lifescience, który powstał w 2006 roku, jako inicjatywa małopolskich firm i instytucji, połączonych wizją rozwoju innowacyjności w sektorze biotechnologii, farmacji, medycyny, produkcji żywności oraz innych obszarach ?life science?.

Organizatorami I-go Światowego Kongresu Klastrów - Cluster World Congress są Parlamentarny Zespół ds. Polityki Klastrowej, Ogólnopolski Klaster Innowacyjnych Przedsiębiorstw, Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Sp. z o.o., a także Komitet Rozwoju Zagłębia, Prezydent Miasta Dąbrowa Górnicza, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej i Humaneo.