27 września odbyły się w Muzeum Armii Krajowe im. Gen. Emila Fieldorfa "Nila" obchody 75 rocznicy powstania Szarych Szeregów i Polskiego Państwa Podziemnego pod Honorowym Patronatem Prezydenta Miasta Krakowa Jacka Majchrowskiego, Marszałka Województwa Małopolskiego Marka Sowy i Dyrektora Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie Marka Lasoty.

Organizatorami obchodów było Stowarzyszenie Szarych Szeregów Oddział w Krakowie i Muzeum Armii Krajowej przy udziale Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej i Krakowskiego Szkolnego Ośrodka Sportowego.

Obchody rozpoczęli uczniowie szkół krakowskich i harcerze o godz. 10.00 Grą Miejską "Śladami Krakowskich Szarych Szeregów". Kilku osobowe patrole uczniów z opiekunami i harcerzy wyruszyły na ulice Krakowa. Komendantem Gry był Ćw. Paweł Gałka z 5KDW "Orkan" ZHR. Celem Gry było zdobywanie punktów na Młodzieżową Odznakę Szare Szeregi - Więź Pokoleń przyznawaną od 2012 r. przez Oddział krakowski Stow. Szarych Szeregów uczniom szkół i harcerzom, "którzy odnajdują w historii i etosie Szarych Szeregów wzór patriotyzmu i służby dla dobra wspólnego wszystkich Polaków". Gra zakończyła się o godz. 13.00 wspólnym posiłkiem w Krakowskim Szkolnym Ośrodku Sportu dla przeszło 50 uczestników.

O godzinie 15.30 Komendant Uroczystego Apelu phm. Paweł Lisowski złożył Przewodniczącemu Zarządu Oddziału Szarych Szeregów Kpt. Hm. Władysławowi Zawiślakowi meldunek o rozpoczęciu Apelu. Na sygnał trąbki wprowadzono poczty sztandarowe Stowarzyszenia Szarych Szeregów, Małopolskiej Chorągwi Harcerek oraz Małopolskiej Chorągwi Harcerzy ZHR, 5 Szczepu "Kolumbowie" ZHP, Szkoły Podstawowej Nr 48 i Zespołu Szkół Mistrzostwa Sportowego.

Zebrani odśpiewali Hymn Harcerski i Hymn Szarych Szeregów. Przewodniczący Zarządu Stow. Szarych Szeregów powitał grupę ponad 50 kolegów Szarych Szeregów i Armii Krajowej przybyłych na uroczystości, przedstawiciela Prezydenta Miasta Krakowa Jana Okońskiego, przedstawiciela Marszałka Województwa Małopolskiego a zarazem przewodniczącego Rady Muzeum AK Kazimierza Barczyka, przedstawiciela Przewodniczącego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa hm. Marcina Tatarę, przedstawiciela Przewodniczącej ZHR senatora RP hm. Kazimierza Wiatra, przedstawiciela Dyrektora IPN Oddział w Krakowie Marcina Kapustę, Dyrektora Muzeum AK dr. hab. Janusza Mierzwę, Przewodniczącego Rady Miasta Krakowa hm. Bogusława Kośmidera, Szefa Sztabu Jednostki Specjalnej Komandosów z Lublińca ppłk. Macieja Klisza, Komendantów Małopolskich Chorągwi Harcerek hm. Małgorzatę Wczelik i Harcerzy phm. Dominika Skwierawskiego ze Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, przedstawicielkę Okręgu Małopolskiego ZHR pwd. Katarzynę Sęk, przedstawicieli szkół krakowskich , uczniów i harcerzy biorących udział w obchodach 75 Rocznicy powstania Szarych Szeregów.

Następnie miało miejsce wręczanie odznaczeń: Oddział Krakowski Stowarzyszenia Szarych Szeregów, Przewodniczący Zarządu Kpt. hm. Władysław Zawiślak Ps. "Wrzos" i V-ce Przewodnicząca Zarządu hm. Barbara Pajor Ps. "Szara" zostali uhonorowani przez Prezydenta Miasta Krakowa odznaką Honoris Gratia i przez Przewodniczącego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. Krzyżem Honorowym Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej "PRO AMICO" zostali odznaczeni hm. Władysław Zawiślak oraz hm. Barbara Pajor.

Zarząd Główny Stowarzyszenia Szarych Szeregów przyznał Honorową Odznakę Szare Szeregi - Więź Pokoleń Komisarzowi Wystawy "Harcerze Szarych Szeregów w okupowanym Krakowie" Marii Koniecznej i autorce projektu i aranżacji Oldze Bardan. Przewodniczący Władysław Zawiślak wręczył phm. Pawłowi Lisowskiemu, hm. Marcinowi Kapuście, phm. Aleksandrze Gaweł, dr. Januszowi Basterowi, Agnieszce Grochal i Romanowi Heilowi legitymacje członków zwyczajnych oraz dr. Renacie Zawistowskiej, pwd. Tomaszowi Rompalskiemu i Katarzynie Rospond-Bobołowicz legitymacje członków współdziałających Stowarzyszenia. Komandor Kapituły hm. Ryszard Wcisło udekorował 72 uczniów i harcerzy Młodzieżową Odznaką Szare Szeregi - Więź Pokoleń.

Po uroczystym wyprowadzeniu Sztandarów Komisarz Wystawy Maria Konieczna zaprosiła uczestników na otwarcie wystawy czasowej "Harcerze Szarych Szeregów w okupowanym Krakowie" a Komendant obchodów na "Kominek Pokoleń". Udział w uroczystym Apelu wzięło ponad 250 osób.

Po apelu odbyło się otwarcie wystawy czasowej "Harcerze Szarych Szeregów w okupowanym Krakowie", która czynna będzie do końca roku. Komisarzem Wystawy i autorką scenariusza jest Maria Konieczna - historyk IPN a projekt plastyczno architektoniczny wykonała Olga Bardan. Wystawa pokazuje w sposób nowoczesny działalność konspiracyjną harcerzy w zniewolonym przez Niemców Krakowie; towarzyszy jej film telewizyjny "Szara Służba" z relacjami żyjących Szaroszeregowców.

Na wystawie pokazano wiele ciekawych dokumentów i eksponatów; np. oryginalny pistolet przedostatniego komendanta Krakowskiej Chorągwi Szarych Szeregów Hm. Edwarda Heila zamordowanego przez Niemców w publicznej egzekucji przy ul. Botanicznej. Ostatnia plansza sygnalizuje rodzącą się po zakończeniu wojny harcerską konspirację antykomunistyczną , która była reakcją na brutalną sowietyzację Polski.

Zwiedzający wystawę mogli skorzystać z darmowego poczęstunku krakowskiej restauracji "Chimera"

Ostatnią pozycją programu był "Kominek Pokoleń", na którym harcerze spotkali się w sali audiowizualnej Muzeum Szaroszeregowcami "Ula. Smok" i kombatantami Armii Krajowej. Spotkanie przy symbolicznym kominku prowadził phm. Paweł Lisowski Bogaty program obejmował czytanie wierszy młodych, konspiracyjnych poetów krakowskich przez harcerki i harcerzy ze Szczepu Huragan 28 przy akompaniamencie harcerek ze Szczepu "Słowiki", audiowizualną prezentację 25 letniej działalności Stow. Krakowskiego Oddziału Szarych Szeregów, Film ze Złazu Szarych Szeregów na Lubogoszczy i tworzone na miejscu internetowe profile obecnych osób. D-h Paweł przekazał harcerzom na zakończenie gawędy zadanie: Co ja mogę zrobić dla Polski?

Kominek zakończył potężny krąg splecionych ramion i pieśń pożegnalna.

Przed rozejściem się, uczestników czekała niespodzianka; na salę wniesiono olbrzymi tort wykonany przez d-ne phm. Aleksandrę Gaweł. Tort został ze smakiem zjedzony!

W niedzielę 28 września została odprawione w kościele św. Idziego Msza Św. w intencji harcerzy Szarych Szeregów którzy odeszli na Wieczną Wartę. Po Mszy Św. złożono kwiaty i zapalono znicz pod tablicą upamiętniającą Hm. Edwarda Heila komendanta Krakowskiej Chorągwi Szarych Szeregów.

Wiz

**********

Obchody 75-tej rocznicy powstania Szarych Szeregów, relacja uczestnika, plik pdf >>>

**********