W dniu 21 września 2014 r. z inicjatywy Komitetu Obchodów Bitwy pod Czarkowami, przy pomniku Zwycięstwa Legionów w Czarkowach, odbyły się obchody 100-lecia chrztu bojowego 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich w boju pod Czarkowami.

Po wystawieniu posterunku honorowego przy pomniku przez Wojsko Polskie pod dowództwem mjr. Tadeusza Banaszka oraz 3 Buskiej Drużyny Wędrowniczej AMICUS z drużynową hm. Teresą Leszczyńską, licznych pocztów sztandarowych, odegraniu hymnu narodowego i wciągnięciu flagi państwowej na maszt, rozpoczęła się koncelebrowana uroczysta polowa Msza święta.

W kazaniu ks. ppłk. Witold Mach w znakomitym rysie historycznym przedstawił konsekwentne dążenia narodu polskiego i pełnego ogromu wysiłku patriotycznych zrywów do odzyskania wolności na tym terenie od powstańców kościuszkowskich, powstańców styczniowych, walk legionów, dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego, wojny obronnej Wojska Polskiego z Niemcami w 1939 r i walk oddziałów partyzanckich Armii Krajowej. Pomnik i cmentarz poległych na polach Czarków jest dowodem dążenia do wolności pod znanym od wieków hasłem: Bóg - Honor - Ojczyzna.

Pomnik stoi na terenie, przy którym jest Grób Nieznanego Żołnierza, pochowani są też tam legioniści z plutonu Czesława Fijałkowskiego "Młota", żołnierze 11 Pułku Piechoty Tarnowskie Góry z wojny obronnej z 1939 r. oraz żołnierz Armii Krajowej Oddziału Partyzanckiego "Skok".

Po okolicznościowych przemówieniach, odczytano Apel Poległych i oddano salwę honorową, delegacje złożyły kwiaty i zapalono znicze pamięci.

Uroczystościom towarzyszyły grupa rekonstrukcji historycznych pn. Świętokrzyski Szwadron Kawalerii Ochotniczej.

W uroczystościach w Czarkowach uczestniczyły delegacje z Krakowa: Stowarzyszenia Żołnierzy Inspektoratu "Maria" 106 DPAK, Środowiska Żołnierzy Armii Krajowej Obszaru Lwowskiego im. "Orląt Lwowskich ", Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" Obszaru Południowego, Przewodniczący Małopolskiej Rady d/s Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Muzeum Armii Krajowej im. E. Fieldorfa "Nila", które oddały też hołd Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu pod jego pomnikiem w Opatowcu nad Wisłą.

Dla przypomnienia:

Dowodzone przez Józefa Piłsudskiego oddziały 1 Pułku Piechoty Legionów toczyły na tych terenach od 16 do 23 i 27 września 1914 r. boje z oddziałami zaborców rosyjskich, zwane "Bitwą Korczyńską". Symbolem bohaterstwa żołnierzy legionowych stał się pluton "Młota", który do ostatniego żołnierza walczył i poległ w tym miejscu.

W 1928 r. pod patronatem prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej prof. Ignacego Mościckiego wybudowano Pomnik Zwycięstwa Legionów. Pomnik stał się symbolem walk z zaborcami i stał do 1945 r., kiedy to zburzyli go komunistyczni "wyzwoliciele". Dopiero w 1992 r. pomnik został odbudowany. Co roku odbywają się tu religijno - patriotyczne obchody.

relacja i fot. Małgorzata i Jacek Janiec