8 września odbyły się w Krakowie uroczystości związane z rocznicą bitwy w lasach pod Złotym Potokiem, którą 11 września 1944 r. stoczył z Niemcami Samodzielny Batalion Partyzancki "Skała" AK, idący na pomoc walczącej Warszawie.

Samodzielny Batalion Partyzancki "Skała" był oddziałem Kedywu (Kierownictwa Dywersji) Okręgu Krakowskiego Armii Krajowej. Kedyw, powołany do działalności dywersyjnej, w strukturach Armii Krajowej pełnił funkcję analogiczną do dzisiejszych wojsk specjalnych. Kraków, w ramach akcji "Burza", sformował liczący prawie 500 żołnierzy oddział partyzancki, który walczył z Niemcami od lipca 1944 r. i był współtwórcą partyzanckiej "Rzeczpospolitej Kazimiersko-Proszowickiej". W wielu z miejscowości leżących na trasie szlaku bojowego SBP "Skała" latem 1944 r., znajdują się tablice, pomniki i krzyże upamiętniające tamte wydarzenia.

Rocznicowe spotkania środowiska "Skałowców" odbywają cyklicznie się od 1945 r., ale nieubłagany czas wykrusza ich uczestników, a w konsekwencji wymusza zmianę formy spotkania. Dlatego w tym roku impreza odbyła się pod patronatem Muzeum Armii Krajowej im. Gen. Emila Fieldorfa "Nila", jako instytucji powołanej do kultywowania pamięci o Polskim Państwie Podziemnym. Celem uroczystości było upamiętnienie poświęcenia i dokonań bohaterów tamtych czasów w walce o Niepodległą Polskę.

Tegoroczne święto środowiska skupionego wokół Batalionu "Skała" AK rozpoczęło się uroczystym nabożeństwem w krakowskim kościele OO. Kapucynów. Mszę św. koncelebrowali ks. kan. Adam Podbiera, który jest synem żołnierza SBP "Skała" i o. Jerzy Pająk OFM Cap., będący kapelanem żołnierzy Armii Krajowej w Archidiecezji Krakowskiej. W nabożeństwie udział wzięli także licznie zgromadzeni przedstawiciele środowiska 106 Dywizji Piechoty AK. Uroczystości na ul. Loretańskiej zostały zakończone przez złożenie kwiatów przy tablicy pamiątkowej poświęconej Batalionowi "Skała", a umiejscowionej w kruchcie kościoła.

Kolejnym punktem programu było zapalenie zniczy i złożenie wieńców pod pomnikiem na kwaterze partyzanckiej Cmentarza Rakowickiego. Zebrani odśpiewali wspólnie znaną pieśń "Rozszumiały się wierzby płaczące".

Ostatnim miejscem obchodów kolejnej rocznicy bitwy w lasach pod Złotym Potokiem było Muzeum Armii Krajowej im. Gen. Emila Fieldorfa "Nila". Na auli zasiedli Kombatanci (na czele z ppor. doc. dr. inż. Józefem Fiszerem "Myślińskim", Prezesem Środowiska Żołnierzy Kedywu i Baonu Partyzanckiego "Skała" AK), rodziny żołnierzy SBP "Skała", nauczyciele i licznie przybyła młodzież reprezentująca: Gimnazjum im. Jana Matejki w Zabierzowie, Zespół Szkół w Kościelcu oraz Zespół Szkół w Wodzisławiu. Nie zabrakło Drużyny Harcerskiej noszącej imię Batalionu "Skała". Zebranych w imieniu Dyrekcji powitał zajmujący się edukacją pracownik merytoryczny Artur Jachna, który krótko przedstawił historię Muzeum oraz omówił założenia ekspozycji głównej, której otwarcie planowane jest na 27 września br., Dzień Polskiego Państwa Podziemnego. Warto tu wspomnieć, iż historia Batalionu "Skała" AK zostanie przedstawiona w ramach kilku przestrzeni ekspozycyjnych, wchodzących w skład tejże wystawy. Zdecydowanie obszerniejszą formę miało wystąpienie Janusza Bastera, opiekuna serwisu internetowego www.kedyw.info, poświęconego historii i tradycji krakowskiego środowiska konspiratorów - żołnierzy nurtu walki czynnej Polskiego Państwa Podziemnego. Ten wspomagany multimedialnie wykład został przez autora podzielony na następujące zagadnienia: Istota i główne cele Polskiego Państwa Podziemnego; Formy i cele walki zbrojnej; Dokonania krakowskiego Kedywu; Utworzenie i szlak bojowy SBP "Skała"; Kim byli? - konspiracja zwyczajnych ludzi; Refleksje o sensie konspiracji oraz ostatni - Zmagania o przetrwanie i pamięć po wojnie. Referat J. Bastera został wzbogacony przez wystąpienia młodzieży - wnuków "Skałowców", którzy czytali fragmenty dokumentów, wspomnień i poezji z lat wojny i okupacji.

Po zakończeniu części oficjalnej, młodzież szkolna miała możliwość zwiedzenia ekspozycji czasowych Muzeum a seniorzy zebrali się w sali konferencyjnej, gdzie czekał na nich poczęstunek. Podczas spotkania nie zabrakło wspólnych śpiewów i rozmów o historii i tradycji "Skałowców". Świętowanie kolejnej rocznicy bitwy w lasach pod Złotym Potokiem - miejmy nadzieję - w jeszcze szerszym gronie, planowane jest za rok.

tekst Artur Jachna
fot. Karol Kowalski