17 maja 2013 r. w auli Muzeum Armii Krajowej im. Generała Emila Fieldorfa "Nila" w Krakowie miało miejsce zakończenie konkursu tematycznego dla uczniów gimnazjów z Małopolski "Przymusowi emigranci II wojny światowej. W 70. rocznicę tragicznej śmierci premiera RP i Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego". Uroczystości odbyły się w ramach XV Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego. Organizatorami poza Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie były następujące instytucje: Małopolskie Kuratorium Oświaty w Krakowie, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W Muzeum AK zgromadzili się przedstawiciele Komisji Wojewódzkiej konkursu oraz organizatorów a także laureaci i finaliści przybyli z różnych stron Małopolski wraz z nauczycielami, którzy pełnili dla nich rolę opiekunów naukowych oraz rodzice.

Zebranych powitał, jako gospodarz miejsca, Tadeusz Żaba, p.o. dyrektora Muzeum AK, który następnie oddał głos przewodniczącemu Komisji Wojewódzkiej konkursu dr. Jarosławowi Szarkowi, który podkreślił wysoki poziom zgłoszonych prac, zachęcił młodzież do udziału w kolejnej, planowanej na przyszły rok szkolny edycji a następnie oddał mikrofon, reprezentantce Małopolskiego Kuratora Oświaty, Wandzie Brześcińskiej, zastępcy dyrektora Wydziału Nadzoru Pedagogicznego i Rozwoju Edukacji. Gratulowała ona zarówno uczniom, jak i nauczycielom, zwróciła też uwagę na znaczenie pasji i życzyła uczestnikom konkursu dalszych sukcesów.

Po przedstawicielce władz oświatowych, wypowiedział się Krzysztof Markiel, Dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWM. Podkreślił on znaczenie Muzeum AK, jako miejsca szczególnego, a następnie nawiązał do nauczania historii w latach PRL-u. Pochwalił też inicjatywę podjętą przez gimnazjalistów, którzy przystąpili do konkursu, wykazując się w nim twórczym odkrywaniem, interpretacją, opisem a także żywym kultywowaniem w sobie niełatwej a zarazem nieodległej historii Polski. Dyrektor Markiel kończąc swoje wystąpienie podzielił się myślą, iż historia to żywe źródło ludzkich możliwości i stosunku do świata, narzędzie jego interpretacji, pozwalające na rozumne w nim uczestniczenie.

Głos zabrał jeszcze Dr Marek Lasota, dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, który podziękował współpracownikom Instytutu, jako głównego organizatora konkursu oraz uczestniczącym w nim uczniom wraz z nauczycielami. Pochwalił też wysiłki pracowników Muzeum AK zmierzające do rozwoju placówki. Powiedział m.in., iż czas, aby stało się ono jednym z najważniejszych muzeów polskiej historii.

Przemówienia zakończył prowadzący spotkanie Dr Szarek, który jeszcze raz podkreślił wysoki poziom przygotowania uczestników, ich dojrzałość. Szczególnie gratulował nauczycielom, których praca nierzadko bywa dziś niedoceniana. Za stołem prezydialnym obecny był również przedstawiciel ostatniego z organizatorów, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Dr hab. Stanisław Pijaj, zastępca dyrektora Instytutu Historii.

Uczniowie odebrali nagrody ufundowane przez Samorząd Województwa Małopolskiego, Dyrektora Instytutu Historii UJ i Dyrektora Oddziału IPN w Krakowie. Po krótkiej przerwie zebrani obejrzeli film dokumentalny w reżyserii Dariusza Walusiaka "Wojenne losy", poświęcony postaci Czesława Blicharskiego, który w czasie II wojny światowej walczył w 300 dywizjonie bombowym. Zanim trafił do Wielkiej Brytanii, skąd latał bombardować cele położone na terenie Niemiec, przeszedł przez szlak sowieckich łagrów.

Ostatnim punktem programu było zwiedzanie ekspozycji, które przeprowadził koordynator edukacji muzealnej Artur Jachna, przedstawiając również ofertę oświatową Muzeum AK.

tekst Artur Jachna
fot. Karol Kowalski