W dniu 22 sierpnia 2013 r. ogłoszono kolejne 9 nazwisk ofiar terroru komunistycznego, zidentyfikowanych w wyniku prac ekshumacyjnych i identyfikacyjnych prowadzonych w kwaterze "Ł" na warszawskich Powązkach. Wśród nich są m.in. legendarni dowódcy Hieronim Dekutowski "Zapora" i Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka".

Przebieg i wyniki badań przedstawił dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, pełnomocnik Prezesa IPN do spraw poszukiwań miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego. Pokazał on schemat "Łączki" oraz usytuowanie dołów, do których jak popadnie, po kilku, twarzą do ziemi wrzucano anonimowo ciała zamordowanych. Zabijano ich metodą katyńską; strzałem w tył głowy. Podczas konferencji wręczono rodzinom zamordowanych świadectwa identyfikacyjne.

Oprócz "Zapory" i "Łupaszki", zidentyfikowano również szczątki Władysława Borowca "Żbika", Henryka Borowego-Borowskiego "Trzmiela", Zygfryda Kulińskiego "Albina", Józefa Łukaszewicza "Walka", Henryka Pawłowskiego "Długiego", Wacława Walickiego "Druha Michała" oraz Ryszarda Widelskiego "Irydiona".

"Osoby, które miały zniknąć z polskiej historii, powróciły do tej historii. Każde kolejne nazwisko powoduje, że to, co chcieli osiągnąć zbrodniarze, czyli zapomnienie, zostaje przezwyciężone. Powracają ludzie, powraca historia ich życia" - powiedział dr Kamiński.

Projekt "Poszukiwania nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego z lat 1944-1956" realizują Instytut Pamięci Narodowej, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ministerstwo Sprawiedliwości przy współpracy Instytutu Ekspertyz Sądowych. W ciągu 11 miesięcy pracy zidentyfikowano 16 zamordowanych, materiał genetyczny pobrano od 300 spokrewnionych z nimi osób, udało się stworzyć 100 profili DNA.

tekst Przemysław Wywiał