We środę, 30 marca, w Kancelarii Prezydenta RP odbyło się spotkanie poświęcone założeniom nowej ustawy o samorządzie. Projekt ustawy o wzmocnieniu udziału mieszkańców w samorządzie terytorialnym, o współdziałaniu gmin, powiatów i województw oraz o zmianie niektórych ustaw omawiany był w ramach Forum Debaty Publicznej pod kierunkiem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. W obradach uczestniczył przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego Kazimierz Barczyk.

W projekcie nowej ustawy o samorządzie przewidziano zapisy, które umacniają znaczenie współpracy władz samorządowych szczebla wojewódzkiego z obywatelami i wprowadzają nowe instytucje prawne, podnoszące rangę inicjatyw obywateli w relacjach z samorządem. Celom tym będą służyć (m.in.) rozszerzone konsultacje społeczne, wysłuchanie obywatelskie, interpelacja obywatelska oraz obywatelska inicjatywa uchwałodawcza.

Wysłuchanie obywatelskie to forma konsultacji społecznych służąca zebraniu opinii wspólnoty samorządowej o opracowanym projekcie uchwały organu stanowiącego. Ustawa przewiduje obligatoryjne wysłuchanie dla trzech kategorii uchwał (statut i zmiany w statucie, budżet - lecz już bez jego zmian oraz uchwały dotyczące planowania rozwoju), przewidując fakultatywne wysłuchanie dla innych uchwał. Projekt nowej ustawy o samorządzie do końca kwietnia br. podlega konsultacjom społecznym. Następnie trafi pod obrady Sejmu.

Interpelacja obywatelska jest sposobem przedłożenia określonej sprawy publicznej pod dyskusję na sesji organu stanowiącego, ponieważ odpowiedź na interpelację i ewentualna dyskusja nad nią muszą odbywać się na sesji tego organu. Jest to możliwe w przypadku zebrania odpowiedniej liczby osób popierających daną inicjatywę. Jeśli podniesienie danej sprawy w postaci interpelacji obywatelskiej byłoby w opinii mieszkańców niewystarczające, ustawa przewiduje możliwość wniesienia konkretnego projektu uchwały pod obrady właściwego organu stanowiącego. Podobnie jak w przypadku interpelacji wymaga to uzyskania odpowiedniego poparcia dla wnoszonej inicjatywy, przy czym tutaj następuje ograniczenie czasu, w jakim które poparcie może być zbierane.