W wyniku dwuletnich kontaktów Zakładu Animacji Społeczno-Kulturalnej Filii UŚ w Cieszynie z miastem Oświęcimiem - kontaktów w formie dwóch letnich obozów naukowo-badawczych studentów, wywiadów z osobami znaczącymi i studiowania dokumentów lokalnych - zdecydowaliśmy się na odbycie "Pierwszego Sympozjum Samorządowego Miasta Oświęcimia". Do udziału w sympozjum zaproszono oprócz radnych z miasta i z osiedli przedstawicieli partii politycznych, miejscowych organizacji społecznych, kulturalnych i gospodarczych, także młodzież klas maturalnych oraz szereg osób znaczących w życiu Oświęcimia. Celem przygotowanych referatów - Prezydenta Miasta i pracowników naukowych Filii UŚ - było rozpoznanie poprzez obrady (dyskusję) szans poprawy operatywności samorządu miejskiego i wzbogacenie więzi obywatelskiej mieszkańców Oświęcimia.

Oferta informacyjna, jaką zawierały referaty i dyskusja dała niezbyt licznie zebranym pogłębiony obraz zarówno niedostatków życia publicznego w mieście jak też uciążliwości sterowania całokształtem spraw miejskich w ramach raczkującej jeszcze ciągle w kraju samorządności lokalnej. Prelegenci i dyskutanci koncentrowali się jednak nie na biadoleniu lecz na wyciąganiu konstruktywnych wniosków z blisko trzy lata trwającej już kadencji pierwszego demokratycznie wybranego samorządu miasta. Oto ważniejsze sytnetyczne ustalenia z obrad sympozjum: Mimo braku doświadczenia i przy popełnionych błędach Zarząd Miasta i Rada Miejska pomyślnie rozwiązują najważniejsze sprawy życia zbiorowego, funkcjonowania infrastruktury komunalnej, służby zdrowia, oświaty, rozwoju handlu i usług, ochrony środowiska. Opóźnienia takich inwestycji jak oczyszczalnia ścieków czy obwodnica są w miarę uzyskiwanych środków przezwyciężane. Transformacja ustroju całego kraju, realizowana w warunkach głębokiego kryzysu, zmusza dziś każdą gminę miejską do sprostania całej lawinie spraw bytowych mieszkańców przy pomocy bardzo skromnych środków własnych, bez liczenia na pomoc Centrali, która przestała już być tzw. państwem opiekuńczym. W następstwie przeciągającego się braku wymiany informacji pomiędzy władzami miejskimi a większością mieszkańców, pogłębił się między nimi wzajemny dystans, zaczęła się szerzyć plotka, rosły uprzedzenia i pretensje nie zawsze uzasadnione. Tymczasem formuła demokratycznego samorządu lokalnego - jaki dziś w całej Polsce się realizuje - wymaga od każdego mieszkańca gminy miejskiej stopniowego samoprzekształcania się w obywatela tejże gminy jako organicznej wspólnoty. Obywatelskość to poczucie posiadania wpływu na otaczającą nas rzezywistość społeczną. Poczucie takie cechuje mieszkańców krajów zachodnich, natomiast w narzuconym nam systemie totalitarnym zostało ono zredukowane do minimum. Miastu Oświęcim trzeba więc dziś i na przyszłość coraz więcej doświadczonych obywateli umiejących wziąć swój los i los miasta we własne ręce, tworzących nową mieszczańską klasę średnią Oświęcimia, realizujących wizję osobistego i zbiorowego dobrobytu. Szczególną rolę w tym programie odegrają przyszłe wybory do samorządu miejskiego, które - pod warunkiem powszechnego i czujnego zainteresowania wszystkich mieszkańców miasta - będą w stanie wyłonić najlepszych spośród rozwijających się nowych elit gospodarczych i inteligenckich miasta.

P.S. Dziękujemy prof. dr hab. Antoniemu Gładyszowi za przesłanie Redakcji wyżej podanej informacji.