Kiedy w 1991 roku powstawała w Krakowie Fundacja Muzeum Historii Armii Krajowej, nawet najwięksi optymiści nie wierzyli, że w tak krótkim czasie uda im się postawić w mieście tak potężne muzeum. A jednak.

Na początku było zbieranie eksponatów. Kombatanci ze Światowego Związku Żołnierzy AK odpowiedzieli na apel i podarowali placówce aż 5 tys. pamiątek, nawet tych bardzo osobistych, traktowanych jak relikwie. Dziś jest ich już 15 tys. W wigilię Dnia Polskiego Państwa Podziemnego 26 września 2011 r zostanie otwarte jedyne na świecie zrewaloryzowane Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa "Nila".

W 2000 roku jedyne na świecie Muzeum AK przekształciło się w muzeum samorządowe i ogłosiło międzynarodowy konkurs na projekt rewaloryzacji zabytkowego budynku austro-węgierskiej Twierdzy Kraków, w której miało siedzibę.

W efekcie rewitalizacji przeprowadzonej według projektu arch. Ryszarda Jurkowskiego, powierzchnia budynku zwiększyła się z 1300 m do 6500 m. kwadratowych, a kubatura gmachu wynosi 25 tys. m sześć., co daje obiekt dwa razy większy od Muzeum Powstania Warszawskiego.

Prace budowlane kosztowały 30 mln zł. Aż 85 proc. to dotacja Unii Europejskiej, pozostałą część kwoty wyłożyły samorządy miasta Krakowa i województwa małopolskiego - Przed nami kolejny etap - mówi Adam Rąpalski, dyrektor Muzeum AK. - Kosztem prawie 7 mln zł zostanie przygotowana wystawa, która ukaże całościowo historię światowego fenomenu Polskiego Państwa Podziemnego i jego siły zbrojnej Armii Krajowej, największej podziemnej armii II wojny światowej. Wystawa ta zostanie otwarta w przyszłym roku.

Zanim to nastąpi, Muzeum już będzie zapraszało w swoje progi. 26 września br. na inaugurację działalności zrewitalizowanego obiektu zostanie otwarta pierwsza w Polsce wystawa Studium Polski Podziemnej (SPP) pt. Z Londyńskich Zbiorów Polskiego Państwa Podziemnego.

Zasoby SPP to tysiące dokumentów, na których zapisano dzieje Polskiego Państwa Podziemnego, m.in. akta Oddziału Specjalnego Sztabu Naczelnego Wodza oraz Działu Społecznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Rządu RP, Wydziału Studiów Dowództwa Polskich Sił Powietrznych, istnieje także zespół archiwaliów z teczkami osobowymi cichociemnych, dokumentami i materiałami związanymi z kobietami, żołnierzami Armii Krajowej.

Marian Satała