15 listopada 2013 r. w auli Muzeum AK miała miejsce gala finałowa Małopolskiego Dyktanda Niepodległościowego "Po polsku o historii", w którym udział wzięli uczniowie klas IV-VI szkół podstawowych a także gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z Województwa Małopolskiego.

Wśród celów konkursu znalazło się - zgodnie z regulaminem - kształtowanie świadomości językowej uczniów, upowszechnianie wiedzy na temat roli języka polskiego w zachowaniu tożsamości i rozwoju kultury narodowej a także doskonalenie umiejętności poprawnego pisania, zwłaszcza nazw własnych związanych z walką o odzyskanie niepodległości Polski. Omawiana inicjatywa przeprowadzona została w ramach Małopolskiego Programu Edukacji Patriotycznej i Obywatelskiej. Małopolskie Dyktando Niepodległościowe zorganizowały: Kuratorium Oświaty w Krakowie, Fundacja "Panteon Narodowy" oraz Stowarzyszenie Polonistów działające przy Wydziale Polonistyki UJ. Instytucje te wsparło Muzeum Armii Krajowej im. Gen. Emila Fieldorfa "Nila" w Krakowie, które udostępniło aulę w której odbyła się gala finałowa.

Uroczystości rozpoczęły się od "Roty", którą wykonał Chór II LO im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie pod batutą Agnieszki Treli-Jochymek. Spotkanie prowadziła Marta Janeczek, przewodnicząca komisji konkursowej, która zwróciła uwagę na duże zainteresowanie wśród młodzieży - w Małopolskim Dyktandzie Niepodległościowym wzięło udział aż 5219 uczniów z 285 szkół. Słowo do zebranych wygłosił - w imieniu Dyrektora Muzeum AK - Artur Jachna, pracownik merytoryczny Muzeum, który przedstawił zebranym krótką historię miejsca oraz zaprosił do skorzystania z oferty oświatowej placówki. Następnie Chór II LO wykonał wiązankę pieśni patriotycznych (wśród których znalazły się następujące utwory: "Piechota, "Przybyli ułani", "O mój rozmarynie", "Ej dziewczyno, ej niebogo" i "My, Pierwsza Brygada").

Kolejnym punktem programu były przemówienia przedstawicieli organizatorów Konkursu. Jako pierwszy głos zabrał Wincenty Janowiak, Dyrektor Wydziału Nadzoru Pedagogicznego, który w imieniu Małopolskiego Kuratora Oświaty podsumował Konkurs, wysoko go przy tym oceniając dokonania uczniów i ich nauczycieli. Z kolei Krystyna Firlej-Kępa, Przewodnicząca Zarządu Stowarzyszenia Polonistów, rozpoczęła swoją wypowiedź od parafrazy słów C.K. Norwida, a następnie skupiła się na celach Dyktanda, rozumianego jako nowatorskiego sposobu obchodzenia Święta Niepodległości. Prezes zarządu Fundacji "Panteon Narodowy" Marek Wasiak, odwołał się z kolei do 13 ze słynnych 14 punktów Prezydenta Stanów Zjednoczonych T.W. Wilsona z 1918 r., w którym przywódca amerykański postulował powstanie niepodległego państwa polskiego, którego trwałość terytorialna, polityczna i gospodarcza miała być zagwarantowana przez konwencję międzynarodową. Następnie M. Wasiak skupił się na zdefiniowaniu współczesnego modelu patriotyzmu.

Po przemówieniach organizatorów, rozpoczęto nagradzanie laureatów - uczniów z małopolskich szkół wraz z nauczycielami. Przed zebranymi wystąpiła również Justyna Salawa, uczennica Technikum im. KEN w Kalwarii Zebrzydowskiej, laureatka wielu konkursów wokalnych.

tekst Artur Jachna
fot. Karol Kowalski